Tác giả Huy Cận là nhà thơ sở hữu nhiều sản phẩm văn học nổi tiếng. Bài thơ “tràng giang” nói về trức tranh thiên nhiên Việt Nam cùng với tình yêu quê hương của tác giả. Trong phong trào thơ mới, tràng giang là một trong những đoạn trích hay, nổi bật. Cùng phân tích khổ thơ cuối bài tràng giang để thấy rõ cái nhìn tinh tế và tình yêu quê hương, nỗi nhớ nhà của tác giả.

Phân tích chi tiết khổ thơ cuối bài tràng giang

Hình ảnh cánh chim báo hiệu hoàng hôn buông xuống
Hình ảnh cánh chim báo hiệu hoàng hôn buông xuống

“Tràng giang” là bức tranh thiên đượm buồn trong cái nhìn của tác giả Huy Cận. Khổ thơ cuối của bài tràng giang thể hiện nỗi buồn, cô đơn của tác giả giữa trời đất rộng mênh mang. 4 khổ thơ cuối mang ý nghĩa đặc biệt, tuy có vẻ đượm buồn. Buổi chiều hoàng hôn trên sông nước hữu tình, làm cho lòng người càng ưu tư:

“Lớp lớp mây cao đùn núi bạc

Chim nghiêng cánh nhỏ: bóng chiều sa”

Đọc 2 câu thơ trên, ta tự hỏi đây có phải là nỗi lòng của thi sĩ? Trong sự cô đơn, buồn sầu đang dâng lên “lớp|lớp” trong lòng, dày đặc hơn. Tất cả nỗi buồn đã được dồn nén từ lâu, đến nay ngập lên cả bầu trời xanh. Hình ảnh duy nhất 1 cánh chim bay trên bầu trời bao la, thật bỏ bé giữa bầu trời rộng lớn. Trong thơ ca cổ ngày xưa, hình ảnh cánh chim rất quen thuộc, mang ý nghĩa đặc biệt. Từng câu từng chữ thể hiện sự cô đơn, lẻ bóng, bao trùm lên toàn không gian.

Một khi phân tích khổ thơ cuối bài tràng giang ta mới hiểu rằng tác giả đang rất tâm trạng. Khung cảnh thiên nhiên hoàng hôn buổi chiều thật đẹp, nhưng tại sao tác giả lại buồn? Sở dĩ thời bấy giờ Việt Nam vẫn đang là thuộc địa của Pháp, Nhật. Dân đói nghèo, giặc tàn phá. Huy Cận nhớ nhà, quê hương da diết, nỗi nhớ kéo dài dai dẳng.

Phong cảnh thiên nhiên đẹp đẽ không làm con người bớt cô đơn
Phong cảnh thiên nhiên đẹp đẽ không làm con người bớt cô đơn

Những câu thơ của tác giả Huy Cận đều có hàm súc, triết lý riêng. Tràng giang cũng mang ý nghĩa cho hoạt động cách mạng tại Việt Nam thời bấy giờ. Hình ảnh mây, núi, ngọn gió rất tự nhiên. Hình ảnh chim xuất hiện, tuy nhiên chỉ duy nhất 1 con bay lẻ loi. Cánh chim không chỉ là dấu hiệu hoàng hôn đã buông xuống, mà còn thể hiện cái tôi nhỏ nhoi, đơn độc của Huy Cận. Ở hai câu thơ cuối, tác giả có nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương da diết:

“Lòng quê dờn dợn vời con nước

Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà”

Hình ảnh sông Hồng rộng mênh mang, 2 bên bờ với khoảng cách xa xăm. Không có lấy 1 cây cầu, con đường nào để qua sông, rất trống vắng. 2 câu thơ cuối diễn tả trọn vẹn nỗi nhớ nhà, tình yêu đối với đất nước của ông. Thơ của Huy Cận hầu hết đều nói về thiên nhiên, phong cảnh hữu tình của đất nước. Bầu trời rộng mênh mang, dòng sông dài, mặt nước gợn sóng. Chỉ một mình tác giả đứng ngắm cảnh, không khác gì 1 cánh chim trên bầu trời kia.

Qua việc phân tích khổ thơ cuối bài tràng giang, ta thấy nhà thơ có khát vọng đẹp đẽ cho quê hương. Tác giả luôn mong muốn được góp một chút sức mình nhỏ bé, để quê hương đất nước được tươi đẹp hơn. Nỗi nhớ quê của ông được thể hiện rõ nhất khi ông ngắm nhìn làn sóng nước. Tâm hồn buồn sầu của ông không đến trong phút chốc, mà đã kéo dài muôn thuở. Tác giả nói “Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà”, thể hiện nỗi nhớ luôn tồn tại trong ông.

Tràng giang thể hiện tình yêu quê hương của tác giả
Tràng giang thể hiện tình yêu quê hương của tác giả

Tố Hữu từng nói “sống giữa quê hương mà bơ vơ như kiếp đi đày” không khác gì tâm trạng của Huy Cận lúc bấy giờ. Rõ ràng nhất là trong khổ thơ cuối, nỗi buồn của những người trẻ trước tình hình đất nước. Đây là khổ thơ hay nhất trong đoạn trích tràng giang. Tác giả là một người trẻ, trí thức, tuy nhiên lại quá nhỏ bé để làm bất cứ gì khác. Huy Cận nổi tiếng với những tác phẩm về thiên nhiên, sông núi và nỗi buồn nhân thế.

“Tràng giang” là sự sáng tạo, áp dụng biện pháp nghệ thuật đặc sắc, càng thêm ý nghĩa về nội dung. Tác phẩm làm nổi bật lên một phong cách thơ mới của Huy Cận, rất tài năng. Bài thơ với giọng thơ buồn man mác, nhưng khắc đậm ý nghĩa mà tác giả muốn truyền tải. Trước một khung cảnh rất đẹp, lãng mạn, con người lại càng thêm nhỏ bé lại.

Kết bài

Phân tích khổ thơ cuối bài tràng giang, ta thấy mang những ý vị cổ điển khá đậm đà. Nhà thơ đứng 1 mình trước một không gian hùng vĩ, âm thầm cảm nhận trong nỗi buồn. Với 1 đời người, thời gian và không gian là không có điểm dừng. Chỉ với hình ảnh cánh chim, ngọn núi bạc cũng dẫn hồn thơ tác giả đến mọi chân trời. Tác giả muốn truyền ý nghĩa rằng, trong lòng mỗi người luôn hướng về quê hương, đất nước, nơi sinh ra cội nguồn.

Bạn đọc đừng quên cập nhật những bài phân tích về thơ, tác phẩm văn học tại Phantich.com.vn mỗi ngày. Chúng tôi luôn mang tới một kho tàn kiến thức phân tích hay để mọi người tham khảo khi cần. Hãy đọc và chia sẻ để mọi người cùng nắm bắt kiến thức nhé! Cảm ơn bạn đọc đã đón đọc!