“Chị Em Thúy Kiều” được trích từ tác phẩm Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du. Ông là một nhà thơ lớn, sở hữu nhiều tác phẩm nổi tiếng, giá trị. “Chị Em Thúy Kiều” mô tả chung về nét đẹp nghiêng nước nghiêng thành của Thúy Vân và Thúy Kiều. Tuy nhiên số phận của họ cũng khác nhau, kiếp tài hoa bạc mệnh. Cùng phân tích bài thơ Chị Em Thúy Kiều để thấy được hình ảnh xinh đẹp, tài ba của 2 chị em nhà họ Vương.
Phân tích chi tiết bài thơ Chị Em Thúy Kiều
Truyện Kiều mang giá trị về nội dung lẫn nghệ thuật đặc sắc, để lại ấn tượng cho người đọc. Nguyễn Du đã phản ánh hiện thực xã hội và số phận người phụ nữ dưới chế độ phong kiến. Cuộc đời người con gái đẹp bỗng thật bạc mệnh, trải qua nhiều biến cố éo le. Tuy Nguyễn Du sống dưới chế độ phong kiến, nhưng thông qua Truyện Kiều, chúng ta thấy ông có những tư tưởng đi trước thời đại về giới tính. Ông bảo vệ, thương xót thay cho kiếp người con gái đẹp, tài hoa.
Truyện Kiều được viết với thể thơ lục bát, được dịch và xuất bản hơn 20 quốc gia. Đoạn trích Chị Em Thúy Kiều được tác giả sử dụng chuyên nghiệp bút pháp ước lệ tượng trưng, nét đẹp con người vượt cả thiên nhiên. Mở đầu bài thơ tác giả giới thiệu về Kiều và Vân và những nét đẹp tâm hồn:
Đầu lòng hai ả tố nga,
Thúy Kiều là chị, em là Thúy Vân.
Mai cốt cách, tuyết tinh thần,
Mỗi người một vẻ, mười phân vẹn mười.
Thông qua việc phân tích bài thơ Chị Em Thúy Kiều, ta thấy Vân và Kiều đều xinh đẹp, tốt nhân cách. Cô chị Thúy Kiều được xem là nhân vật chính của bài thơ, sinh ra trong gia đình danh giá, có học. Cô em là Thúy Vân, xinh đẹp không kém chị, về cả vẻ bề ngoài lẫn tâm hồn. Thúy Kiều và Thúy Vân là con gái nhà họ Vương, được tác giả khen ngợi về nét đẹp mỹ miều. “Tố nga” chỉ người con gái xinh đẹp, sắc sảo, cuốn hút mọi ánh nhìn từ đối phương. Điểm chung của 2 chị em nhà họ Vương được Nguyễn Du miêu tả là “Mai cốt cách, tuyết tinh thần”. Phẩm chất, cá tính của Vân và Kiều tựa như cành hoa mai, mềm mại, thanh cao. Chỉ có loài hoa tươi đẹp mới có thể so sánh được với Vân và Kiều.
Tiếp theo, tác giả lấy hình ảnh, bản chất của tuyết để so sánh với tinh thần Vân và Kiều. Tác giả ngầm ngụ ý 2 cô nàng thật mỏng manh, trong sáng, bay bổng như hoa, thật thanh khiết. Hai cô gái con nhà khuê các, chưa biết đến trần đời. Tuy hai chị em đều đẹp nổi bật, nhưng mỗi người vẫn có nét đẹp riêng. Thúy Vân được Nguyễn Du tôn vinh nét đẹp thanh cao, tinh tế:
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da
Đầu tiên là nét đẹp của Vân, cô nàng toát lên vẻ sang chảnh, trang trọng mà ít cô gái nào có được. Khuôn mặt, đôi chân mày của nàng chung quy lại tạo nên nét đẹp hút hồn. Không chỉ vậy, mỗi khi nàng cười, dưới ngòi bút của nguyễn du đẹp tựa cành hoa. Mỗi lời nói nàng cất lên có giá trị, trong trẻo, đẹp đẽ như ngọc. Ngoài ra, Vân còn có làn da trắng như tuyết và mái tóc đen truyền thống, đẹp thật dịu dàng.
Kiều càng sắc sảo, mặn mà,
So bề tài, sắc, lại là phần hơn.
Làn thu thủy, nét xuân sơn,
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh.
Một, hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một, tài đành họa hai.
Thông minh vốn sẵn tư trời,
Pha nghề thi họa, đủ mùi ca ngâm.
Khi phân tích bài thơ Chị Em Thúy Kiều, chúng ta mới biết được Thúy Kiều đẹp đến nhường nào. Nguyễn Du ca ngợi nét đẹp trong trẻo của Vân để tôn thêm nhan sắc mà Kiều sở hữu. Nguyễn Du dùng từ “càng”, cho thấy nàng còn đẹp nổi trội hơn cô em gái. Cái đẹp sắc sảo, mặn mà, đến từng chi tiết một. Nàng đẹp đến mức thiên nhiên phải ganh tị, “hoa ghen”, “liễu hờn” với Kiều. Nàng đẹp nghiêng nước nghiêng thành, biết bao người tấm tắc trước nhan sắc của Kiều. Không những xinh đẹp, Thúy Kiều còn có tài cầm, kỳ, thi, họa. Với thủ pháp ước lệ tượng trưng, nét đẹp của Thúy Kiều thêm nổi bật hơn.
Thúy kiều vừa đẹp, tài giỏi lại thông minh, chính vì vậy mà số phận cô thật bạc mệnh. Tài năng của nàng vượt bậc trong thiên hạ, kể cả nghệ nhân cũng chưa chắc bằng Kiều. Nàng có khả năng viết nhạc, sáng tác riêng cho bản thân một khúc ca “bạc mệnh” đúng như cuộc đời Kiều. Mỗi lần ca khúc Bạc Mệnh ngân lên, người nghe đều cảm thấy não nề.
Khúc nhà tay lựa nên chương,
Một thiên bạc mệnh, lại càng não nhân.
Phong lưu rất mực hồng quần,
Xuân xanh sấp xỉ tới tuần cập kê
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm đi về mặc ai.
Những câu thơ cuối miêu tả kĩ nhất về cuộc sống của Thúy Vân và Thúy Kiều. Hai chị em được sinh trong gia đình giàu có, nên có cuộc sống đầy đủ. Đến tuổi “cập kê” là độ tuổi xuất giá theo chồng, thì 2 cô gái vẫn êm đềm sống. Họ chưa từng nếm trải mùi vị tình yêu nam nữ, hẹn hò, vẫn rất thanh thuần, tinh khiết. Mặc cho ngoài kia nhiều ong bướm, thế giới mới lạ họ cũng không màng.
Kết bài
Phân tích bài thơ Chị Em Thúy Kiều để thấy rõ nét đẹp tinh khiết của Vân và Kiều. Đoạn trích Chị Em Thúy Kiều thể hiện rõ nhất tài năng đỉnh cao của tác giả Nguyễn Du. Chỉ với bút pháp chấm phá, nhân vật Thúy Kiều được miêu tả rõ rệt, ấn tượng. Kiều không chỉ đẹp, tài năng, mà nhân cách còn trong sáng, thuần khiết nhưng bạc mệnh. Qua đó, Nguyễn Du còn nêu cao nét đẹp của phụ nữ ngày xưa và số phận éo le của họ.